Laatste update 31 oktober 2024
Wat is een pessarium?
Een pessarium is een kunststof kapje (‘ring’) in de vagina. Het pessarium was vroeger bekend als voorbehoedsmiddel, maar wordt in een andere vorm gebruikt bij een verzakking. De ring duwt de verzakking terug, waardoor de klachten verminderen of zelfs verdwijnen.
De behandeling
Er bestaan verschillende soorten pessaria. Ze zijn meestal gemaakt van soepel silicone. Er zijn open pessaria (een gat in het midden) en dichte pessaria (met een steunvlak). De vorm is rond, ovaal, kubus of een halve maan. De grootte varieert van enkele centimeters tot meer dan tien centimeter. Welke vorm of grootte voor jou het beste is, hangt af van de type en ernst van de verzakking.
Een pessarium helpt bij de meeste vormen van een verzakking, maar het beste bij een verzakking van de baarmoeder en/of voorwand van de vagina (blaasverzakking). Bij een verzakking van de achterwand van de vagina (darmverzakking) is het resultaat vaak minder goed.
Een pessarium wordt ingebracht na inwendig onderzoek. Hierbij wordt gevoeld hoe wijd de vagina is en welk pessarium voor jou het beste is. Daarna wordt deze geplaatst in de vagina: aan de voorzijde achter het schaambeen en aan de achterzijde tegen de vaginawand.
Het pessarium wordt niet vastgemaakt maar blijft in de vagina hangen. De hele procedure duurt enkele minuten. Het kan zijn dat het pessarium na korte tijd weer uitvalt. Dan kijken we met jou naar een ander pessarium of adviseren we (indien mogelijk) een operatie.
Wat merk je van een pessarium?
Veel vrouwen zijn bang dat zij tijdens seks last hebben van een pessarium of dat hun partner het voelt zitten. In de praktijk gebeurt dat zelden. Het is ook mogelijk het pessarium voor de seks zelf te verwijderen. De verpleegkundige leert je het pessarium zelf te wisselen. Je kunt ook gewoon tampons gebruiken.
Afscheiding en irritatie
Wat afscheiding hoort bij het gebruik van een pessarium. Soms raakt de wand van de vagina geïrriteerd door het pessarium, wat afscheiding en bloedverlies kan geven. Als er een overvloed aan afscheiding is of afscheiding die afwijkend is van kleur (roze of bruin) en/of ook erg ruikt, neem dan contact op met de polikliniek.
Pessarium verliezen
Het is mogelijk dat het pessarium uit de vagina valt, of er op het toilet uit komt als je perst (bijvoorbeeld bij ontlasting). Je kunt het pessarium dan tegenhouden (terug duwen) of zelf terug plaatsen. Lukt dit niet? Haal dan het pessarium eruit en bel de polikliniek Gynaecologie voor een afspraak. Het pessarium neem je mee.
Urineverlies
Het is mogelijk dat je na de plaatsing van het pessarium urine verliest, terwijl dit voorheen niet het geval was. Door het opheffen van de verzakking door het pessarium komt de plasbuis vrij te liggen en wordt onvoldoende ondersteund. Hierdoor kun je (meer) urine verliezen tijdens drukverhogende momenten zoals hoesten, wandelen, bukken en andere bewegingen.
Nazorg
Enkele weken nadat het pessarium is geplaatst kom je op controle bij de gynaecoloog, physician assistant of de continentieverpleegkundige. We vragen je of het pessarium bevalt en of de klachten zijn verminderd of zelfs zijn verdwenen. Als je het pessarium niet zelf wilt verwisselen, kan de huisarts dat doen.
Bij de meeste pessaria is een 3 tot 4 maandelijkse controle en reiniging voldoende. De verpleegkundige, jijzelf of huisarts kan dit doen. Sommige pessaria moeten vaker worden gecontroleerd en gereinigd; de arts, physician assistant of continentieverpleegkundige bespreekt dit dan met jou.
Waar vindt de behandeling plaats?
Het plaatsen, controleren en reinigen van het pessarium vindt plaats op de polikliniek Gynaecologie.