Vleesboom: wat is dat?

Laatste update 28 augustus 2024

Vleesbomen (myomen) zijn goedaardige zwellingen die zich ontwikkelen in de spierwand van de baarmoeder. Vaak geven ze geen klachten, maar soms kan de grootte of de plaats van de zwelling pijn en hevige bloedingen veroorzaken. Na de menopauze verbeteren deze klachten aanzienlijk, omdat dan de hoeveelheid vrouwelijk hormoon (oestrogeen) circulerend in het bloed, gaat dalen.

Vleesbomen variëren in aantal en grootte van heel klein tot heel groot. Soms is door een vleesboom de baarmoeder zo groot geworden als bij een zwangerschap van meer dan vijf maanden. Vleesbomen kunnen in verschillende delen van de baarmoeder voorkomen.

We verdelen vleesbomen in drie types:

Subsereuze vleesbomen
die zich ontwikkelen aan de buitenkant van de baarmoeder en verder naar buiten groeien. Deze vleesbomen kunnen door hun omvang een vervelende druk veroorzaken op andere organen.

Intramurale vleesbomen
die zich binnen in de baarmoeder ontwikkelen zodat de baarmoeder groter voelt dan normaal. Deze vleesbomen komen het meest voor en de klachten bestaan meestal uit hevige menstruaties en pijn of druk in het bekken.

Submuceuze vleesbomen
komen diep in de baarmoeder voor, net onder de slijmvlieslaag van de baarmoederholte. Deze vleesbomen komen minder vaak voor en veroorzaken klachten van hevige menstruaties.

Een vleesboom wordt ook wel eens anders genoemd, bijvoorbeeld fibroom, leiomyoom of myoom. Vleesbomen komen dikwijls in veelvoud voor en dan spreekt men van uterus myomatosus. In de Engelstalige literatuur wordt de term fibroïd gehanteerd.

Vleesbomen in de baarmoeder komen vaak voor. Geschat wordt dat 40% van de vrouwen in de leeftijd vóór 50 jaar bij aanwezigheid van een menstruele cyclus een vleesboom heeft.

Hoe wordt de diagnose vleesboom gesteld?

Vleesbomen zijn goedaardige gezwellen en kunnen toenemen in grootte en aantal met de leeftijd. Echter, ze nemen dikwijls af in grootte en aantal na de menopauze, waarbij de symptomen vaak niet of nauwelijks meer aanwezig kunnen zijn. De menopauze is een periode die meestal ligt rond de leeftijd van 50 jaar. Afrikaanse, Afro Amerikaanse en Afro Caribische vrouwen hebben een verhoogde kans op het krijgen van vleesbomen.

Meestal wordt de diagnose vleesboom gesteld tijdens een inwendig onderzoek. Uw huisarts of de gynaecoloog in het ziekenhuis zal een inwendig onderzoek verrichten om vast te stellen of uw baarmoeder vergroot is.

Aanwezigheid van vleesbomen wordt meestal bevestigd in het ziekenhuis met een echografie van de buik of een vaginale echografie. Vleesbomen kunnen ook aangetoond worden met MRI- en CT-technieken. In tegenstelling tot CT wordt met name bij de beeldvormende diagnostiek een MRI in het ziekenhuis gemaakt van de baarmoeder om meer gedetailleerde informatie te krijgen over de organen in de onderbuik, de baarmoeder en de grootte en ligging van de vleesbomen.

Een MRI-scan is een apparaat waarin de patiënte komt te liggen gedurende een korte periode waarbij foto’s worden gemaakt van het lichaam. Echografie, MRI en CT zijn pijnloze onderzoeken. Om te beoordelen of een patiënte in aanmerking kan komen voor een embolisatie wordt altijd een MRI-scan gemaakt.

Symptomen van vleesbomen

De symptomen en klachten van vleesbomen, afhankelijk van de ligging, grootte en het aantal vleesbomen, zijn mogelijk:

• Zware, langdurige menstruatie en ongewone maandelijkse bloedingen, soms pijnlijk al of niet met grote stolsels, vaak leidend tot bloedarmoede en moeheid.
• Bekkenpijn, druk in het bekken of een zwaar gevoel.
• Rugpijn of pijn in de benen.
• Pijn gedurende seksuele gemeenschap.
• Druk op de blaas, zodat u constant het gevoel heeft te moeten plassen of stuwing van de nieren, leidend tot pijn hoog in de lenden.
• Druk op de ingewanden, obstipatie en opgeblazen gevoel.
• Een vergrote buik.

Vruchtbaarheid en vleesbomen

En hoe zit het met kinderen?

Zwanger worden blijft mogelijk!

Studies naar het aantal zwangerschappen na uterus-embolisatie zijn nog niet afgerond. Een publicatie uit Frankrijk meldt dat na uterus-embolisatie meerdere vrouwen zwanger werden. Het betrof ongecompliceerde zwangerschappen met gezonde pasgeborenen waaronder enkele tweelingen. Verder wordt melding gemaakt van ongeveer een 30% kans op zwangerschap na embolisatie. Er is wereldwijd nog weinig bekend over de kans op zwangerschap na embolisatie. Derhalve is zorgvuldigheid in voorlichting en omgang met beschikbare gegevens essentieel.

Bij vrouwen met klachten van vleesbomen en (latente) kinderwens is een (meermalig) gesprek tussen patiënte en behandelaar en bedenktijd voorafgaand aan een eventuele embolisatiebehandeling noodzakelijk. Ook in het St. Elisabeth Ziekenhuis zijn er reeds meerdere ongecompliceerde zwangerschappen na embolisatie geweest. Ons advies is om na een embolisatie ongeveer 1 jaar te wachten met zwanger worden. Dit wordt ook altijd besproken met de gynaecoloog.