Huidkanker (dermato-oncologie)

Laatste update 02 mei 2024

Huidkanker is een veelvoorkomende kanker; één op de zes Nederlanders krijgt een vorm van huidkanker. Huidkanker ontstaat als gewone huidcellen ontaarden in kwaadaardige cellen die ongeremd kunnen delen. Een van de belangrijkste oorzaken van huidkanker is overmatige blootstelling aan ultraviolette (UV) straling. Deze straling komt voor in zonlicht en licht van de zonnebank.

Het aantal mensen met de diagnose huidkanker neemt jaarlijks toe. Het is daarom erg belangrijk om verdachte plekjes te laten onderzoeken. Hierbij kun je denken aan een veranderende moedervlek of een eczeemachtig plekje dat niet verdwijnt, ook niet na behandeling.

Wanneer je bent doorverwezen door de huisarts kom je bij een van onze dermatologen. Zij zullen je huid onderzoeken en een behandeling starten als dat nodig is.

Voor uitgebreide problemen bestaan in het ETZ zogenaamde multidisciplinaire teams. Zo’n team bestaat uit een dermatoloog, oncologisch chirurg, plastische chirurg, internist-oncoloog, radiotherapeut-oncoloog en patholoog. Soms nemen ook specialisten met aandachtsgebied hoofdhals-oncologie deel.

De uitgebreidere vormen van huidkanker worden besproken in het multidisciplinaire overleg (MDO) huidkanker als dat nodig is. In dit tweewekelijkse overleg komen de verschillende specialisten bij elkaar om gezamenlijk een advies uit te brengen over een behandeling en het verdere beleid.
Zeldzame vormen van kanker worden ook in dit overleg besproken.

Soorten huidkanker

Er zijn verschillende soorten huidkanker. De meest voorkomende vorm van huidkanker is een basaalcelcarcinoom.

Andere vaker voorkomende vormen van huidkanker zijn plaveiselcelcarcinoom en melanoom.

• Basaalcelcarcinoom

  Een basaalcelcarcinoom begint in de bovenste laag van de huid en breidt zich vrijwel nooit uit naar andere delen in het lichaam. Meestal geeft een basaalcelcarcinoom geen klachten en wordt het toevallig ontdekt. Vaak lijkt het op een wondje dat maar niet geneest. Soms bloed dit wondje of komt er wondvocht uit.

  • Wat is een basaalcelcarcinoom? (Aandoening/ziektebeeld)

  Onderzoek

  De arts kan aan de huidafwijking vaak al zien dat het een basaalcelcarcinoom is. Het kan zijn dat de arts zeker wil weten dat er geen sprake is van een andere huidaandoening. Daarom wordt er meestal een klein stukje huid afgenomen (biopt) voor onderzoek.

  Behandeling

  Welke behandeling je krijgt is afhankelijk van de vorm en de groeiwijze van de tumor, leeftijd en conditie. Samen met je hoofdbehandelaar kun je de meest geschikte behandeling kiezen. Vaak is dit een operatieve ingreep zoals:

  • Een operatie: excisie (pdf – 247 kB)
    De arts snijdt het basaalcelcarcinoom uit de huid. Het weggenomen stukje huid wordt altijd onderzocht in het laboratorium.
  • Mohs’ micrografische chirurgie
    Mohs’ micrografische chirurgie is een techniek waarbij de huidkanker volledig kan worden verwijderd zonder onnodig weefsel weg te halen. Dit doen we door tijdens de ingreep direct te beoordelen of de snijranden van een stukje weggesneden huid vrij zijn van tumorcellen. Mocht dit niet het geval zijn, wordt alleen daar waar onder de microscoop nog kanker te zien is meer weefsel weggesneden. Of je in aanmerking komt voor deze behandeling is afhankelijk van het type en de plaats van de huidkanker.
    • Lees de patiëntfolder Mohs’ micrografische chirurgie (pdf – 163 kB)
    • Bekijk de film:
    • Andere behandelvormen voor basaalcelcarcinoom:
      • Daarvoor verwijzen we naar  deze folder op de NVDV-website (pdf – 345 kB)

     

• Plaveiselcelcarcinoom

  Een plaveiselcelcarcinoom begint in de bovenste laag van de huid en kan zich soms uitbreiden naar andere delen van het lichaam. Het ziet eruit als een kleine bult die de kleur van de huid heeft of lichtrood is. Het voelt vaak ruw aan. De huidafwijking wordt langzaam groter en kan een grote bult worden. Soms doet  de huidafwijking pijn, maar meestal niet. Een plaveiselcelcarcinoom kan er ook uitzien als een kleine wond die langzaam groter wordt. Het plaveiselcelcarcinoom kan overal op het lichaam voorkomen. Meestal op de hoofdhuid, de oren, het gezicht, de lippen, de onderkant van de armen, de bovenkant van de handen en op de benen. Wanneer een plaveiselcelcarcinoom niet of te laat behandeld wordt kan het zich uitzaaien naar andere delen van uw lichaam. Verder onderzoek is dan noodzakelijk.

  Onderzoek

  De dermatoloog kan aan de huidafwijking zien dat u plaveiselcelcarcinoom heeft. Het kan zijn dat de arts zeker wil weten dat er geen sprake is van een andere huidaandoening. Daarom wordt er meestal een klein stukje huid afgenomen (biopt) voor onderzoek.

  Behandeling

  Welke behandeling je krijgt is afhankelijk van de vorm en groeiwijze van de tumor, leeftijd en conditie. Samen met je hoofdbehandelaar kun je de meest geschikte behandeling kiezen.

  • Een operatie: excisie
    Een plaveiselcelcarcinoom wordt meestal verwijderd door een dermatoloog of een (plastisch) chirurg. Dat gebeurt doorgaans onder een plaatselijke verdoving van het gebied rondom de tumor. Bij uitzaaiingen in de lymfeklieren moeten deze ook operatief worden verwijderd. Als er uitzaaiingen in andere organen zijn, bekijkt men welke behandeling eventueel mogelijk is.
  • Bestralen
    Bestraling (radiotherapie) is een behandeling dat meerdere keren moet gebeuren maar vaak goed resultaat geeft. De kans op bijwerkingen is relatief klein

   

  Voor meer informatie over Plaveiselcelcarcinoom verwijzen wij naar de folder

  • plaveiselcelcarcinoom op de NVDV-website.

   

• Melanoom

  Een melanoom ontstaat vanuit pigmentcellen, die ongeremd gaan groeien. Deze pigmentcellen komen overal in de huid voor. Wanneer pigmentcellen in groepjes bij elkaar liggen, vormen ze een moedervlek. Deze pigmentcellen kunnen soms veranderen in kankercellen. U kunt dit zien of opmerken als:

  • Er opeens een nieuwe, opvallende donkerbruine tot zwarte moedervlek is
  • Een nieuwe of een al langer aanwezige moedervlek verandert (groeit, verschillende kleuren krijgt, erg donker wordt, dikker wordt of van vorm veranderd).
  • Een moedervlek jeukt, pijn doet, bloedt of open gaat.

  Ontdekking en verwijdering van een melanoom is erg belangrijk. In tegenstelling tot andere soorten huidkanker is het melanoom een agressief groeiende tumor en kunnen er uitzaaiingen ontstaan naar de lymfeklieren en andere organen.

  Onderzoek

  De dermatoloog kan aan de moedervlek vaak zien of het een melanoom is. Om dit goed te kunnen zien gebruikt de dermatoloog een ‘dermatoscoop’. Dit is een kleine handmicroscoop.

  Behandeling

  Welke behandeling je krijgt is afhankelijk van de vorm en de groeiwijze van de tumor, leeftijd en conditie. Samen met je hoofdbehandelaar kun je de meest geschikte behandeling kiezen. Vaak is een operatieve behandeling de beste optie.

  • Een operatie: Excisie
    Mensen met een melanoom worden meestal geopereerd door de dermatoloog of (plastisch) chirurg. Dat gebeurt doorgaans onder een plaatselijke verdoving van het gebied rondom de tumor. Na de eerste operatie wordt vaak een tweede operatie gepland, de zogenaamde re-excisie. Dit wordt gedaan om zekerheid te krijgen over de huid rondom het melanoom.
    De grootte van deze tweede operatie wordt bepaald door de dikte van het melanoom in de eerste operatie (de zogenaamde Breslow-dikte). Bij uitzaaiingen in de lymfeklieren moeten deze ook operatief worden verwijderd. Als er uitzaaiingen in andere organen zijn, wordt bekeken welke verdere behandeling mogelijk is.

  Tijdens de behandeling kun je psychosociale en ondersteunende zorg krijgen als dat nodig is.

  Meer informatie

  Klik voor meer informatie over melanomen op de volgende links:

  • Wat is een melanoom (aandoening)
  • Melanoom (link folder op de NVDV-website)
  • Website Stichting Melanoom

   

• Externe samenwerking

  In enkele gevallen kan de meest geschikte zorg niet geleverd worden in het ETZ. Voor die gevallen werken wij nauw samen met het Amphia ziekenhuis in Breda (voor mensen met uitgezaaid melanoom) en het Erasmus MC in Rotterdam. Met deze samenwerking willen we altijd de beste zorg leveren!

   

• Tips en veelgestelde vragen

  Klik voor meer informatie over huidkanker en veelgestelde vragen op de onderstaande links. Heb je daarna nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek Dermatologie (info bovenaan deze pagina).

  • Huidkanker voorkomen
  • Bescherming tegen de zon
  • Tips voor verstandig zonnen
  • Veelgestelde vragen over huidkanker