Laatste update 23 oktober 2024
Staar (cataract) is een vertroebeling van de ooglens. Als de ooglens troebel is, worden de lichtstralen in hun beloop gestoord, waardoor een onscherp beeld op het netvlies ontstaat. De meest voorkomende vorm is ouderdomsstaar, een gevolg van ouder worden. Doordat eiwitten in de loop der jaren in de lens gaan samenklonteren wordt de lens minder helder. Het gezichtsvermogen wordt daarmee steeds slechter. De snelheid van de verslechtering is per persoon verschillend. De vorming van staar is meestal een traag proces.
Klachten bij staar
Bij staar (cataract) kunnen verschillende klachten optreden:
- Minder zien, waziger beeld
- Kleurverandering
- Dubbelbeeld of schaduwbeeld met 1 oog
- Last van verblinding/schitteringen
- Wisselende of steeds veranderende brilsterkte
- Slechter zien in het donker
Staar is meestal het gevolg van veroudering van de ooglens (leeftijdsafhankelijke staar). Andere oorzaken die tot staar kunnen leiden zijn:
- aangeboren afwijkingen (erfelijkheidsfactoren),
- bepaalde stofwisselingsziekten (bijv. suikerziekte),
- bepaalde oogaandoeningen (bijv. inwendige oogontstekingen),
- medicijngebruik (bijv. langdurig prednisongebruik),
- oogverwondingen (bijv. stomp trauma)
- restfactoren (bijv. na oogoperatie).
Staar kan ook voorkomen bij pasgeborenen of op kinderleeftijd. De overige risicofactoren voor het ontwikkelen van staar zijn: geslacht (vaker bij vrouwen), suikerziekte, zonlicht, voeding, levensomstandigheden en levensstijl (roken, alcohol).
Behandeling van staar
Zodra staar hinderlijk wordt kan het gezichtsvermogen worden hersteld door middel van een staaroperatie (cataractoperatie). Staar wordt nooit minder, het gezichtsvermogen gaat meestal langzaam maar zeker achteruit. Eén of beide ogen kunnen aangedaan zijn of na elkaar ontstaan. De enige behandeling tegen staar is het verwijderen van de troebele lens en het implanteren van een kunstlens. Hiervoor is een operatie noodzakelijk. Deze operatie kan in één oog worden verricht, maar kan tegenwoordig onder bepaalde voorwaarden ook in twee ogen tegelijk worden verricht.
De operatie
De operatietechniek van een staaroperatie wordt de phaco-emulsificatie genoemd, wat letterlijk het verpulveren en opzuigen van de lens betekent. De operatie wordt verricht onder druppelverdoving. De operatie begint met een klein sneetje in het oog (2,2 mm). Binnen in de lens bevind zich de lenskern. De kern wordt harder en donker naarmate men ouder wordt. Hieromheen bevind zicht de lensschors. Dit alles is zit in het lenskapsel, het omhulsel van de lens. De oogarts maakt een opening in het kapsel aan de voorkant van de lens om hem vervolgens te kunnen verpulveren en wegzuigen.
Als de troebele lens is verwijderd, wordt een vouwbare kunstlens in het lenszakje geplaatst. De kunstlens heeft flexibele pootjes en optiek (ronde schijf) waardoor ze makkelijk in opgerolde toestand in het oog te plaatsen zijn. In het oog ontvouwt de kunstlens zich en zetten de pootjes zich vast in het lenszakje. Er zijn geen hechtingen nodig de wond sluit vanzelf.
Deze video geeft informatie over de behandeling van staar bij Oogheelkunde in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis.