Verwijderen van (verstands)kies of wortelrest

Laatste update 05 mei 2024

Redenen waarom een tand of kies verwijderd moet worden:

• Cariës, een gat in de tand of kies die de tandarts niet meer kan herstellen.
• Ligging: het niet goed kunnen doorbreken van een tand in de mondholte, wat ertoe leidt dat pijnklachten of doorbraakstoornissen optreden.
• Breuk van een tand, kies of verstandskies.
• Orthodontie.
• Als extra tanden aanwezig zijn die de andere tanden hinderen. Vaak hebben extra tanden een afwijkende vorm waardoor ze geen functie hebben.
• Parodontitis, een ziekte van het weefsel rond een tand waardoor het bot rondom de tanden verdwijnt en tanden los komen te staan.

De MKA-chirurg bekijkt altijd de reden voor verwijdering en of er mogelijkheden zijn om  de tand, kies of verstandskies te behouden.

Voorbereiding

Voordat met de ingreep wordt begonnen, bespreekt de MKA-chirurg je medische voorgeschiedenis. Verder leggen we kort de ingreep uit en lichten we de aan de ingreep verbonden risico’s toe.

Behandeling

De MKA-chirurg geeft met een dunne flexibele naald verdoving in de buurt van de tand of verstandskies die verwijderd moet worden. Nadat de verdoving goed is ingewerkt, wordt eerst de werking voorzichtig getest. Afhankelijk van de positie van de te verwijderen tand of kies, wordt met een extractietand het gebitselement verwijderd.
Vaak is een sneetje in het tandvlees nodig om het gebitselement volledig te kunnen verwijderen. Soms moet bot weggehaald worden met de boor om goed bij de te verwijderen tand of kies te kunnen komen.

Hechten

Als de tand of kies is verwijderd, wordt de wond met zout water uitgespoeld. Vaak wordt een hechting geplaatst die binnen ongeveer één à twee weken vanzelf oplost.
Als je geen oplosbare hechtingen hebt, krijg je een afspraak op polikliniek MKA-chirurgie om de hechtingen te verwijderen. Als een gaasje met jodium in de wond is aangebracht, wordt dit na  ongeveer vijf dagen op de polikliniek MKA-chirurgie verwijderd.
Het kaakbot groeit na enige tijd aan en vult het gat vanzelf op. Dat duurt enkele maanden. Het dichtgroeien gebeurt immers van binnen naar buiten.

Na de behandeling

Als je een gaasje in de mond hebt gekregen, moet je ongeveer een half uur het gaasje tussen de kaken klemmen. Dat zorgt ervoor dat bloeden uit de wond wordt gestelpt. Als het bloeden is gestopt, haal je het gaasje uit de mond.
De verdoving is na twee tot vier uur uitgewerkt. Het kan zijn dat de volgende verschijnselen zich voordoen:

• Een beetje nabloeden: het speeksel kan de eerste dagen na de ingreep nog wat rood zijn.
• Napijn, neem dan de medicatie in die de MKA-chirurg heeft voorgeschreven.
• Een gezwollen wang; soms is er een bloeduitstorting, de wang is dan wat langer dik en verkleurd (veelal één week). Dit is niet ernstig.
• Enige temperatuursverhoging is normaal de eerste dagen na de ingreep. Als de temperatuur hoger wordt dan 39 graden, neem dan contact met ons op.
• Het moeilijk openen van de mond en soms last met slikken. Je kunt tot wel twee weken last hebben, waarvan dag drie, vier en vijf na de ingreep het hevigst zijn. Als je slikklachten krijgt, neem dan contact met ons op. Ook als je benauwd of kortademig wordt.

Naspoelen

Na het verwijderen van tanden of kiezen uit de onderkaak, krijg je vaak een plastic spuitje mee. Hiermee kun je na een maaltijd en voor het slapen gaan de wond spoelen met lauw zout water.
Je begint 48 uur na de behandeling met de wond te spoelen. Je plaatst het puntje van het spoelspuitje in de wond. Je blijft de wond spoelen tot je merkt dat niets meer uit de wond komt.

Bekijk het filmpje over het naspoelen (informatie gaat onder het filmpje verder)

Wondverzoring

Het is normaal dat de wond wat nabloedt de eerste dagen na de ingreep. Ga niet krachtig spoelen en zuig niet aan de wond. Reinig het gebied van de operatiewond voorzichtig met een zachte tandenborstel. De tanden kun je normaal poetsen.

Roken

De eerste vijf dagen na de behandeling mag je niet roken. Roken heeft een nadelige invloed op de wondgenezing.

Zwelling

Om zwelling te voorkomen, koel je de wang met een plastic zakje met ijs of met een koelelement in een washandje. Je koelt de wang vanaf de eerste dag, drie keer per dag gedurende twintig minuten. Koelen moet je meteen de eerste dag doen, daarna heeft het nauwelijks tot geen effect meer.
Je kunt het beste de eerste nacht wat meer rechtop slapen door een extra hoofdkussen te gebruiken en niet op de behandelde zijde te liggen.

Eten

Misschien kun je de eerste dag(en) na de behandeling moeilijker eten. In dat geval kun je vloeibare voeding gebruiken tot de verdoving is uitgewerkt. Het is beter om de eerste dagen geen warme dranken te gebruiken. Ook het eten van sterk gekruide gerechten raden wij af net als het eten van hard voedsel zoals stokbrood, chips en appels.

Complicaties

Er kan uitval plaatsvinden van de gevoelszenuw van de onderlip of tong. Dat is een complicatie die met name bij verwijdering van verstandskiezen in de onderkaak kan optreden. Doordat de gevoelszenuwen van de tong en onderlip in het operatiegebied lopen, is er een kleine kans dat een of beide zenuwen bij het verwijderen van een verstandskies in de onderkaak gekneusd worden. De kans dat dat gebeurt is gelukkig klein en wordt vooraf met jou besproken.
Als toch uitval van het gevoel optreedt, is de kans groot dat dit gevoel langzaam (in weken tot maanden) weer terugkomt. De onderlip of tong begint dan te jeuken of te tintelen (bij sommigen geeft het pijnklachten) waarna het gevoel zich kan herstellen. De kans dat dat niet gebeurt en sprake is van permanente uitval is gelukkig uiterst klein.

Nabloeding

Vouw bij een nabloeding een verbandgaas dubbel of leg een knoop in een schone zakdoek en leg die op de operatiewond. Bijt daarna gedurende 30 minuten stevig op de wond. Als het blijft nabloeden, neem telefonisch contact op met de polikliniek MKA-chirurgie of buiten kantoortijden met de Spoedeisende Hulp van het ETZ.

Infectie

Omdat veel bacteriën in de mond aanwezig zijn, bestaat er altijd een klein risico op een infectie. Er treedt dan in toenemende mate pijn, zwelling en soms roodheid op van de huid. Je voelt je ziek en er is sprake van hoge koorts.
De mondopening is meer beperkt en soms kun je slikklachten ervaren. Ook dan moet je telefonisch contact opnemen met de polikliniek MKA-chirurgie of buiten kantoortijden met de Spoedeisende Hulp van het ETZ,
Neem ook telefonisch contact op met de polikliniek als een van de volgende situaties zich voordoet:

• De klachten nemen na vier dagen toe;
• Je hebt een vieze smaak in de mond;
• De zwelling neemt niet af;
• Er ontstaat koorts boven de 38,5°C;
• De pijn is niet meer door pijnstillers te onderdrukken; deze helpen slechts een uur;
• Je maakt je zorgen.

Meer informatie

Meer informatie over het specialisme Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurgie.