Orgaan- en weefseldonatie

Soms kun je in het ziekenhuis voor moeilijke keuzes komen te staan. Onze zorgverleners zijn erin getraind om je te begeleiden bij vragen en beslissingen over orgaan- en weefseldonatie. Donatie is het beschikbaar stellen van gezonde organen en weefsels voor patiënten. Orgaandonatie is mogelijk bij leven of na overlijden. Weefseldonatie is alleen mogelijk na overlijden. Jaarlijks overlijden mensen die op de wachtlijst staan, omdat geen geschikt orgaan beschikbaar komt.

Een beter leven na donatie

Wanneer door een ziekte of aandoening een vitaal orgaan, zoals het hart of de longen, ernstig tekortschiet, krijgen personen na donatie een nieuwe kans. Door orgaandonatie wordt hun leven gered. Weefseldonatie biedt patiënten vooral een betere kwaliteit van leven.

Zo kunnen patiënten met brandwonden behandeld worden met donorhuid. Door de donorhuid vermindert de pijn, wordt de kans op infecties kleiner en genezen wonden beter. Patiënten die geholpen worden met hoornvliezen kunnen weer beter zien. En het botweefsel van een donor kan ervoor zorgen dat een arm of been niet geamputeerd hoeft te worden.

Donorregister

Door je te registreren in het Donorregister maak je duidelijk of je wel of geen donor wilt zijn nadat je bent overleden. Jouw naasten weten hierdoor meteen wat je donatiewens is.

Het bespreken van een mogelijke donatie door de arts met jouw familieleden wordt daardoor minder belastend. Zij worden niet geconfronteerd met een moeilijke vraag op zo’n emotioneel moment.

Elke Nederlander vanaf 12 jaar kan in het Donorregister laten registreren of hij na overlijden zijn organen en weefsels beschikbaar stelt voor donatie.

Donatie bij leven

Donatie en transplantatie bij leven, zoals een nier afstaan, gebeurt niet in het ETZ. Die donaties en transplantaties vinden alleen plaats bij enkele universitaire medische centra. Het ETZ heeft nauwe banden met onder meer het Radboudumc in Nijmegen.

Donatie na overlijden

Zorgverleners van het ETZ kijken als een patiënt is overleden of komt te overlijden of weefsel- en/of orgaandonatie mogelijk is. Dat gebeurt op basis van criteria van de Nederlandse Transplantatie Stichting. Ook kijken zorgverleners of de overledene geregistreerd staat in het landelijk Donorregister. In dit register kan iedereen registreren wat zijn eigen wensen zijn als hij of zij overlijdt.

Als de overledene geschikt is als donor en niet met bezwaar staat geregistreerd, volgt een zorgvuldig gesprek over toestemming voor donatie tussen de arts die het overlijden vaststelt en de nabestaanden. Onze artsen zijn erin getraind om deze gesprekken te voeren en houden altijd rekening met de gevoeligheden die bij nabestaanden spelen.

Orgaandonatie

Orgaandonatie is mogelijk als iemand hersendood of hartdood is en op de Intensive Care (IC) of Spoedeisende hulp in het ziekenhuis ligt. Als duidelijk wordt dat iemand niet meer kan genezen en gaat overlijden, kijkt de arts in het Donorregister. Daarin staat welke keuze de patiënt heeft laten vastleggen.

Het raadplegen van het Donorregister mag enkele uren voor het vaststellen van de dood gebeuren. Maar de procedure start pas nadat artsen hersendood of hartdood hebben vastgesteld. Dat gebeurt heel zorgvuldig. Een orgaan- of weefseldonatieprocedure mag alleen doorgaan als er een ‘Ja’ staat in het Donorregister óf als nabestaanden toestemming geven.

Weefseldonatie

Weefseldonatie gebeurt na overlijden. Bij weefseldonatie kunnen de hoornvliezen, hartkleppen en grote bloedvaten, bot- en peesweefsel en de huid gedoneerd worden. Leeftijd en medische voorgeschiedenis spelen een rol bij wat mogelijk is. Belangrijk is dat de overledene binnen zes uur gekoeld wordt om de weefsels in optimale conditie te houden.

Meer weten over hersendood en hartdood? Of over het verschil tussen weefsel- en orgaandonatie? Je leest er alles over op Transplantatiestichting.nl.

Donatiecoördinator

In het ETZ werken donatiecoördinatoren. Zij zijn het aanspreekpunt voor artsen en verpleegkundigen over alles wat met orgaan- en weefseldonatie te maken heeft. De donatiecoördinator is niet direct betrokken bij donatieprocedures. Hij geeft informatie aan artsen en verpleegkundigen, zodat zorgprofessionals donatieprocedures volgens afgesproken richtlijnen kunnen uitvoeren.

Wil je meer weten over hoe het ETZ omgaat met orgaan- en weefseldonatie? Neem dan contact op met onze donatiecoördinatoren via donatiecoordinator@etz.nl of bekijk de veelgestelde vragen.